zaterdag 23 juni 2012 | 20.15 uur - Nicolaïkerk |
zaterdag 23 juni 2012 |
20.15 uur - Nicolaïkerk |
Oude Muziek in de Klaas 2012: Musica Sacra di San Marco
William Byrd Vocaal Ensemble
|
William Byrd Vocaal Ensemble en Cappella di San Nicolai.
|
Nico van der Meel | - | dirigent
|
Tanja Obalski | - | sopraan
|
Maria Goetze | - | sopraan
|
Stephan Berghammer | - | tenor
|
Niek Idelenburg | - | tenor
|
Michiel Meijer | - | bas
|
Coert van den Berg | - | bas
|
Cappella di San Nicolaï:
|
Mariette Holtrop | - | viool
|
Jan Pieter van Coolwijk | - | viool
|
Frank Wakelkamp | - | cello
|
Hendrik-Jan Wolfert | - | contrabas
|
Arjen Verhage | - | luit
|
Karel Demoet | - | orgel
|
Ko Zwanenburg | - | orgel |
Programma
Andrea Gabrieli (1520-1586) | - | Jubilate Deo a 8
|
Giovanni Gabrieli (c.1553-1612) | - | O Jesu mi dulcissime (satb satb)
|
Giovanni Gabrieli | - | Canzon Sol Sol La Sol Fa Mi a 8 (2 orgels)
|
Giovanni Gabrieli | - | Magnificat (ssatb attb)
|
Cessario Gussago (1550-1620) | - | Sonata La Leona a 8 (2 orgels)
|
Claudio Monteverdi (1567-1643) | - | Uit de Selva morale e spirituale:Magnificat (Primo)
|
Andrea Gabrieli | - | Ricercare (orgel)
|
Andrea Gabrieli | - | Beatus vir Primo
|
Andrea Gabrieli | - | Ricercare Secondo Tono (orgel)
|
Claudio Monteverdi | - | Gloria
|
|
Toelichting
Andrea Gabrieli (1532/1533 -1585) was vanaf 1566 tot aan zijn dood één van de organisten van de San Marco. Gabrieli was een zeer productief een veelzijdig conponist en musicus. Veel van zijn werken zijn tijdens zijn leven door Venetiaanse uitgeverijen uitgegeven. Naast wereldlijke muziek schreef Gabrieli ook kerk- en orgelmuziek. De meeste kerkmuziek, die hij schreef, was voor de kerkelijke feesten en hoogtijdagen. Van zijn leermeesters Adrian Willaert en Orlando di Lasso nam hij de compositietechniek van de Cori Spezatti, meerkorigheid over. Het 'Jubilate Deo' is duidelijk verdeeld in een hoog en laag koor. Deze muziek werd in 1587 gepubliceerd in een postume collectie genaamd 'Concerti di Andrea & Giovanni Gabrieli'. Deze bundel werd samengesteld door zijn neef Giovanni Gabrieli.
Het ricercare is een instrumentaal motet zonder tekst. Juist omdat de tekst achterwege wordt gelaten biedt dit voor de componist de mogelijkheid om de thema-inzet vaker te gebruiken dan bij een vokaal motet mogelijk zou zijn. Een fuga gaat in de meeste gevallen uit van maar één thema terwijl het ricercare er meerdere kan hebben. De ricercari werden tussen 1595 -1605 onder redactie van Giovanni Gabrieli uitgegeven.
Giovanni Gabrieli (1555- 1612) was zeker een leerling van zijn oom. In 1585 werd hij één van de organisten van de San Marco. Oom en neef waren collega's ! Ook bij Giovanni is de meerkorigheid een specialiteit. Deze typisch Venetiaanse componeerstijl wordt gezien als alternatief voor de polyfonie, zoals deze jarenlang de kerkmuziek heeft gedomineerd. Zijn eerste boek van de 'Sacrae Symphoniae ' uit 1597 bevat een aantal bijzonder mooie werken zoals het 'O Jesu mi dulcissime' en het 'Magnificat'.
Behalve componist is Gabrieli ook een veelgevraagd leraar. De belangrijkste onder zijn leerlingen was Heinrich Schütz. Hij assimileerde Gabrieli's stijl en zette deze voort nadat deze al lang weer was vergeten in Venetië.
Claudio Monteverdi (1567-1643) werd op 19 augustus 1613 met algemene stemmen gekozen en aangesteld als maestro di cappella aan de San Marco in Venetië Hij kreeg feitelijk de muzikale leiding van de stad. Zijn taak was onder andere het componeren van geestelijke muziek bij het kerkelijk jaar en plechtige aangelegenheden.
In 1641 publiceerde de Venetiaanse uitgever Bartolomeo Magni de ' Selva Morale e Spirituale' van Claudio Monteverdi .De publicatie moet de boekdrukker voor grote problemen hebben gesteld: 10 stemboeken met maar liefst 37 stukken voor de meest uiteenlopende bezettingen. Inhoudelijk zijn de 'Selva Morale e Spirituale' van groot belang. De uitgave vormt een compendium van waartoe Monteverdi op het terrein van de kerkmuziek in staat was: spirituele madrigalen, psalmen, virtuoze solomotetten, misdelen in verschillende technieken, zoals het concertante Gloria, etc.. Deze zwanenzang is helaas nooit zo bekend geworden als Monteverdi's Mariavespers.
Het William Byrd Vocaal Ensemble werd in 1981 opgericht. Het koor, dat idealiter zes of zeven mensen per stemgroep bestaat, voert voornamelijk a capella muziek uit, hoewel er ook af en toe met begeleiding (piano, barokensemble) gewerkt wordt. Het repertoire omvat de gehele koorliteratuur van de laatste vijfhonderd jaar. In principe wordt tweemaal per jaar een concertserie georganiseerd. Daarnaast heeft het koor tweemaal een buitenlandse tournee gemaakt (Frankrijk en Hongarije) en aan diverse nationale en internationale festivals deelgenomen.
In voorgaande jaren heeft het ensemble programma's gebracht als Amerikaanse Poëzie, Rondom Clemens Non Papa, Duitse Romantiek en 1939 (zie het overzicht eerder deze pagina); in het voorjaar 2003 verleende het ensemble medewerking aan de uitvoering van Flos Campi door het Toonkunst Orkest Leiden o.l.v. Wim van Herk. Er werden ook regelmatig afleveringen van het KRO-programma Korenbeurs aan het gezelschap besteed.
Vanaf de oprichting staat het William Byrd Vocaal Ensemble onder leiding van Nico van der Meel.
Nico van der Meel was al jong actief als koordirigent. Na cursussen bij Jos Vranken en Joop Schets gevolgd te hebben, ging hij studeren bij Jan Eelkema en later bij Barend Schuurman aan het Rotterdams Conservatorium. Uiteindelijk studeerde hij cum laude af op het hoofdvak zang bij Margreet Honig.
Als zanger verwierf Nico van der Meel internationaal aanzien, hoofdzakelijk als zanger van oude muziek en meer in het bijzonder als evangelist in de passionen van J.S. Bach. Hij werkte met beroemde dirigenten als Gustav Leonhardt, Nicolaus Harnoncourt, Jan Willem de Vriend, Peter Schreier en Frans Brüggen. Talloze cd's met oude muziek getuigen van zijn activiteiten als zanger, o.a. Bachs Hohe Messe, Johannes Passion en Matthäus Passion o.l.v. Frans Brüggen voor het label Philips Classics. Daarnaast zijn er ook cd's verschenen met romantische liederen van Johannes Verhulst, Leander Schlegel en Hugo Wolf. Hij maakt deel uit van het ensemble Camerata Trajectina, al meer dan dertig jaar dé pleitbezorger voor de Nederlandse muziek van de Middeleeuwen tot de Gouden Eeuw.
Als dirigent leidde Nico van der Meel de laatste jaren projecten o.a. bij het Vocaal Ensemble Coqu, Couleur Vocale, het Bach Festival Dordrecht, het Amsterdams Bach Consort en de Residentie Bachensembles. Hij is artistiek leider van het gloednieuwe Drechtsteden Bachkoor. Begin 2008 verscheen bij Quintone een cd met de Johannes Passion van J.S. Bach in de versie 1725, met Concerto d'Amsterdam, en La Furia onder zijn leiding.
Van het William Byrd Vocaal Ensemble in Leiden is hij sinds de oprichting in 1981 dirigent.
De Cappella di San Nicolaï wordt gevormd door een aantal professionele vocale en instrumentale solisten, die zich gespecialiseerd hebben in het spelen van muziek uit de Barok. De Cappella werkt altijd mee aan de cantatediensten en cantatevespers in de Nicolaïkerk o.l.v. Ko Zwanenburg, de cantor-organist.
Bekijk de foto's van dit concert
Top
[Home]