| Programma-archief 2007 |
| |  |
De Stichting Culturele Evenementen Nicolaikerk presenteert de Nicolaiconcerten.
Kaartverkoop vindt vanaf een half uur voor aanvang van het concert plaats bij de ingang van de Nicolaïkerk. De concerten duren ongeveer 45 minuten.
Het actuele programma is te vinden in de Agenda.
De Nicolaikerk is gelegen aan het Nicolaaskerkhof in de zuidelijke binnenstad van Utrecht (Zie Stadsplattegrond Utrecht).
Friede, Friede auf der Erde
MUSA
| o.l.v. Peter Dijkstra
| ||
| - | ||
Programma
| Johannes Brahms | - | Drei Gesänge op. 42 |
| Robert Heppener | - | Nachklänge |
| Gustav Mahler (bew. Clytus Gottwald) | - | Die zwei blauen Augen (à16) |
| Hugo Wolf | - | Sechs geistliche Lieder |
| Arnold Schönberg | - | Friede auf Erden |
In het vierde programma sinds zijn oprichting zal MUSA voor het eerst een werk van een contemporaine Nederlandse componist uitvoeren: Nachklänge van Robert Heppener. Dit 16-stemmige werk op tekst van de joodse dichter Paul Celan zal klinken in een programma met werken uit de Duitse Romantische traditie: Drei Gesänge op. 42 van Johannes Brahms, Die zwei blauen Augen van Gustav Mahler in een 16-stemmige bewerking van Clytus Gottwald en de Sechs geistliche Lieder van Hugo Wolf. Het programma zal afsluiten met Arnold Schönbergs hartstochtelijke pleidooi voor de vrede: Friede auf Erden.
In dit programma wil MUSA twee verschillende gezichten van de Duitse muziek en dichtkunst samenbrengen. Literair gezien vinden we in dit programma aan de ene kant de Romantische traditie met zijn thema's als de onbereikbare liefde en de eenzame jeugd. Aan de andere kant vinden we de associatieve dichtkunst van de Roemeens-Franse dichter Paul Celan die 'na Auschwitz' het voor hem welhaast onmogelijke probeerde: de relatie tussen de wereld en het woord herstellen. Ondanks de verschrikkingen van WO II bleef Celan in de Duitse taal schrijven en wist hij zo, oh ironie, in zijn eentje de naoorlogse Duitse dichtkunst opnieuw uit te vinden. In relatie hiermee vinden we tenslotte in Conrad Ferdinand Meyers idealistische tekst Friede auf Erden, de diepe wens om de harmonie onder de mensen terug te winnen.
Het programma opent met Brahms Drei Gesänge opus 42: drie liederen over de nacht, een verzonken stad en een graflied voor de mythische Darthula. Brahms muziek is polyfoon van karakter en is vaak gebaseerd op de Duitse volksmuziek. Aansluitend zal MUSA met Robert Heppeners Nachklänge (1978) een van de beste a capella koorwerken ooit door een Nederlandse componist geschreven, uitvoeren. Heppener heeft Celans tekst verdeeld onder vier koren die bij voorkeur verspreid in de ruimte staan opgesteld. Door het gebruik van die meerkorigheid ontwikkelt hij een aangrijpend spel van vraag en antwoord. MUSA denkt dat Heppeners expressieve muzikale taal door zijn lange melodiebogen en weidse harmonieën uitstekend aansluit bij de Duitse muziek van de rest van het programma.
Na de pauze opent MUSA met Die zwei blauen Augen van Gustav Mahler in een 16-stemmige bewerking van Clytus Gottwald. Dit lied is het laatste lied uit de cyclus Lieder eines fahrenden Gesellen, een cyclus over een jongeling die liefde en verlatenheid niet meer uit elkaar kan houden. Hierna volgen de Sechs geistliche Lieder van Hugo Wolf, de enige koorcyclus van de grote liedcomponist. In deze cyclus wordt een man beschreven die in de stilte van de nacht zijn vertrouwen in zijn geloof en het leven herwint.
Tot slot zal MUSA Arnold Schönbergs Friede auf Erden zingen, een meesterwerk uit de koorliteratuur. De Oostenrijkse componist Schönberg moest in WO II Oostenrijk ontvluchten. Een van de eerste dingen die hij na zijn vlucht deed was, na in 1898 bekeerd te zijn tot het protestantisme, terug te keren tot het joodse geloof. In de oorlog was dit geloof zijn belangrijkste toevluchthaven. De tekst van Friede auf Erden uit 1907 verklankt het beeld van engelenscharen die sinds de verkondiging van Jezus' geboorte eeuwig Vrede op Aarde zingen, en zo, dwars tegen alle geweld en ellende in, een 'helende' invloed op de wereld hebben. Zo vormt dit magistrale koorwerk een optimistische afsluiting van een programma over de diepere krochten van de menselijke ziel en de verschrikkingen van de twintigste eeuw.
Peter Dijkstra en Han Verhaegh
Vocaal ensemble MUSA is in 2005 in het leven geroepen om het muzikale glazen plafond voor de gevorderde amateur te doorbreken. MUSA wil voorzien in de behoefte van gevorderde amateurzangers aan nieuwe muzikale uitdagingen. Om dat te realiseren creëert MUSA een omgeving waarin ambitieuze koorzangers op hoog niveau muziek kunnen maken waarbij kwaliteit, intensiteit en enthousiasme centraal staan.
Er worden twee projecten per jaar uitgevoerd, waarbij in principe een groot project met hoogtepunten uit de koorliteratuur wordt afgewisseld met een programma voor kamerkoor met muziek die zelden wordt uitgevoerd. In korte tijd studeren zangers en dirigent het programma in.
De bezetting verschilt per project, afhankelijk van de programmering. Er is momenteel een pool van meer dan honderd mogelijke deelnemers. De grootte van het ensemble is afhankelijk van de aard van de uit te voeren muziek.
MUSA's debuutprogramma, met de dubbelkorige mis van Frank Martin en motetten van Poulenc en Bruckner, is met succes vijf keer uitgevoerd door het hele land. In juni 2006 volgde het tweede project met onder andere het Concert voor Koor van Alfred Schnittke. In december 2006 werkte MUSA voor het eerst samen met een symfonieorkest, waarmee Ein Deutsches Requiem van Johannes Brahms werd uitgevoerd.
De dirigent van Musa is Peter Dijkstra, tevens oprichter van het ensemble.
Peter Dijkstra
De artistieke leiding van MUSA ligt in de handen van Peter Dijkstra (1978), die in Nederland verder de vaste dirigent is van het 16-koppige herenensemble The Gents. Peter Dijkstra heeft aan de wieg gestaan van MUSA; in 2005 is het koor op zijn initiatief opgericht. Hij begon zelf op jonge leeftijd met zingen in het Roder Jongenskoor. Tot zijn stemmutatie trad hij vaak op als solist, o.a. in een productie van Mozarts Die Zauberflöte bij de Nederlandse Operastichting. Hij studeerde koordirectie, orkestdirectie en solozang aan de conservatoria van Den Haag, Köln en Stockholm en behaalde voor deze studies het diploma summa cum laude met onderscheiding. Masterclasses volgde hij o.a. bij Tonu Kaljuste en Eric Ericsson.
In 2002 werd aan Dijkstra de Kersjes-van de Groenekanbeurs voor jonge orkestdirigenten toegekend en met het winnen van de eerste prijs op de Eric Ericson Competitie 2003 in Stockholm werd zijn internationale carrière in gang gezet. Inmiddels is hij een gewaardeerd gast bij o.a. het Nederlands Kamerkoor, het Groot Omroepkoor, het RIAS Kammerchor Berlijn en Collegium Vocale Gent. Vanaf september 2005 bekleedt Dijkstra de positie van artistiek leider van het Chor des Bayerischen Rundfunks in München. In deze hoedanigheid werkt hij nauw samen met dirigenten als Mariss Jansons, Nikolaus Harnoncourt, Christian Thielemann en Riccardo Muti. Onlangs is hij ook benoemd als vaste gastdirigent bij het Nederlands Kamerkoor en eerste gastdirigent bij het Zweeds Radiokoor. Zijn concertprogramma's kenmerken zich door een breed spectrum aan muziekstijlen. Ook bij gerenommeerde orkesten is hij een graag geziene gast. Hij werd als gastdirigent bij het Münchener Rundfunkorchester, de Bochumer Symphoniker en het Noord Nederlands Orkest uitgenodigd in zowel koor-als orkestconcerten. Toekomstige engagementen zijn o.a. bij het Deens Radiokoor en de BBC Singers.
Toegangsprijzen € 8,- / € 7,- (CJP/Pas 65/U-pas) (Programmaboek inbegrepen).
Website: http://www.musa.nu/
Bekijk de foto's van dit concert