zondag 31 augustus 2003 | 15.30 uur - Nicolaïkerk |
zondag 31 augustus 2003 |
15.30 uur - Nicolaïkerk |
Mistica y Ritual
Musica Temprana
Orlanda Velez Isidro - sopraan
Regine Albanez - barokgitaar
Sarah Walder - viola da gamba
Gabriel Aguilera Valde benito - tenor, charango renaissancegitaar, kena, zampo?a, slagwerk
Adrián Rodríguez Van der Spoel - tenor, barok en renaissancegitaar, slagwerk en leiding
Arie Abbenes - beiaard
Juan de Herrera (Colombia, ca.1670-Colombia, 1738)
A la fuente de bienes
Gaspar Sanz (Aragón, ca.1650-begin 18de eeuw)
Jacaras
Juan de Herrera
De la alta providencia
Juan de Araujo (Spanje,1646-Bolivia 1712)
Avecillas sonoras
Gaspar Sanz
Canarios
Traditionele dans (Argentinië-eind 19de eeuw)
Malambo
Juan de Araujo
Recordad jilguerillos
Codex Zuola
Entre dos alamos verdes
Yo se que no ha de ganar
Codex Moxos (Bolivia, 18de eeuw)
Hoy es la función
Gaspar Sanz
Zarabanda Francesa
Tarantella
Codex Trujillo (Perú, ca 1770)
Tonada El Chimo
Lanchas para bailar
Tonada El Congo
Anoniem (Perú, 17de eeuw)
Caravi?as saon
Codex Trujillo
Cachua Dennos licencia
De traditionele muziek in Zuidamerika kent niet alleen de erfenis van de inheemse bevolking en de Spanjaarden, maar ook van de Afrikanen die als slaven naar de Nieuwe Wereld zijn gebracht. Mystiek van monniken, pantheïsme van indianen, rituelen als orgiën en offeringen werden ineens met elkaar geconfronteerd.
Al vanaf de Katholieke Koningen in de tijd van de ontdekking (1492) maar vooral vanaf Philips II (eind 16e eeuw)
? was Spanje de belangerijkste vertegenwoordiger van de mystiek: dit is duidelijk in de literatuur (Juan de la Cruz) en in de schilder kunst (Zurbarán). De communie tussen de mens en God werd obsessief en extreem, het werd vertaald in ingewikkeld taalgebruik en in beelden van monniken in extase. De teksten in de muziek kenden ook een lichte voorkeur voor het
? Franciscaanse beeld van een vogel (de natuurlijke zanger) die een boodschap van de Godheid spreekt (
Avecillas sonoras, Recordad jilguerillos) of het gebruiken van voorbeelden van deugden van Heiligen (
De la alta providencia), soms op een extreem ingewikkelde manier vertolkt. Hoe gaat deze cultuur botsen met het paganisme van indianen en Afrikanen? De kerk moest ze evangeliseren, en dat bleek alleen mogelijk te zijn niet door de rituelen en gewoontes te vervangen, maar door deze aan te passen aan de katholieke regels. Toch, tussen de de regels door, kunnen we nog proeven wat voor manieren en visies op het bestaan achter de verschillende volken zijn gebleven.
Indianen en Afrikanen hebben zich de Spaanse muziek eigen gemaakt, ze hebben deze geleerd, vertaald, de Afrikanen hebben de sarabanda gedanst op een obscene manier (tegenwoordig kunnen we een voorbeeld van deze ’obsceniteit’ vinden in de manier waarop de Cubaanse
salsa gedanst wordt). In dit repertoire is de oorspronkelijke materie duidelijk Spaans (driedelige ritmiek, het gebruik van harmonie, de Spaanse taal en de mystiek, namen als
Tonada, de muziek notatie, de meeste instrumenten). Het Latijnsamerikaanse karakter is toch duidelijk te onderscheiden. De instrumenten hebben in de Nieuwe Wereld een eigen ontwikkeling doorgemaakt: alle soorten tokkelinstrumenten veranderen en vermenigvuldigen zich, de harmonie wordt armer maar de instrumenten worden op een bijzondere virtuose manier bespeeld, de indiaanse en Afrikaanse instrumenten doen mee in de kleine ensembles, de manier van zingen en het accentueren van woorden krijgen een eigen karakteristiek.
Mystiek en ritueel, geloof en bijgeloof worden één. De Zon en God zitten niet in het zelfde lijn, ze zijn één: God is de Zon, en de Zon is God.
Adrián Rodríguez Van der Spoel, 2003
In het beiaardconcert (aanvang 14.30) wordt aandacht besteed aan composities van Jezuïeten in Europa en daarbuiten. De orde van de Jezuïeten speelde een belangrijke rol bij de introductie van de Europese muziek in Zuid Amerika . In dit beiaardprogramma de volgende werken:
Marc-Antoine Charpentier
(1643-1704)
Pour le sacre d’un évèque
Ouverture pendant qu’il s’abille
Offerande pour un sacre
Traditioneel (China)
Twee versies van Shanpo yang: bew. Jean J. Amiot 18e eeuw
versie van de stad Wuxi
?Twee versies van Liu ye ging:
bew. van Le Halde
versie taoïsten uit Shanghai
Marc-Antoine Charpentier
Salve Regina des Jésuites
Giacomo Carissimi (1605-1674)
Scrivete, occhi dolente (cantate)
Domenico Zipoli (1688-1726)
Suite I
preludio largo
corrente allegro
aria largo
gavotta allegro
Top
[Home]